Jak zacząć, jak czuć się komfortowo i jak upewnić się, że dziecko dostaje wystarczająco dużo jedzenia podczas karmienia piersią? Te mamy karmiące piersią, które widziałaś, sprawiają, że wygląda to tak łatwo. Nie tracąc ani chwili na rozmowę czy kęs lunchu, otwierają guzik i przystawiają dziecko, jakby karmienie piersią było najbardziej naturalnym procesem na świecie. Ale podczas gdy źródło może być naturalne, wiedza na temat karmienia piersią – zwłaszcza dla początkujących mam i ich dzieci – często nie przychodzi wcale naturalnie na początku.
Bez względu na to, czy twój pierwszy raz jest łatwy, trudny czy gdzieś pomiędzy, musisz się wiele nauczyć. Im więcej wiesz o technice (jak ułożyć dziecko), mechanice (jak sprawdzić, czy dziecko dostaje wystarczającą ilość mleka) i logistyce (kiedy kończy się posiłek, a kiedy przychodzi czas na kolejny), tym bardziej będziesz pewna siebie i poczujesz się na siłach.
Gdy miną początkowe dni prób i błędów w poszukiwaniu najlepszego dla Ciebie systemu, karmienie piersią stanie się jednym z najbardziej satysfakcjonujących obowiązków macierzyńskich. A karmienie piersią oferuje wiele korzyści zarówno dla Ciebie, jak i Twojego dziecka – dając Wam obojgu przewagę na drodze do zdrowej przyszłości.
Kiedy pojawia się mleko
Mleko matki pojawia się w trzech etapach. Natura zaprojektowała każdy z nich odpowiednio do wieku dziecka, dzięki czemu jest to idealny pokarm od pierwszego do dziesiątego dnia życia i później:
- Siara: Kiedy rodzisz po raz pierwszy, mleko jeszcze nie pojawiło się na scenie. Gęsta, żółta (choć czasem przezroczysta) substancja, którą produkujesz to siara, ta sama, która wyciekała z Twoich piersi podczas ciąży. Ta niezbędna mieszanka białek, witamin i minerałów może również pomóc w obronie przed szkodliwymi bakteriami i wirusami, a być może nawet pobudzić dziecko do wytwarzania przeciwciał. Powleka również wnętrze jelit dziecka, chroniąc jego niedojrzały układ odpornościowy, a także zabezpieczając przed alergiami i zaburzeniami trawienia. Ponadto stymuluje pierwsze wypróżnienia dziecka i zmniejsza ryzyko żółtaczki. Prawdopodobnie będziesz robić bardzo mało, ale dziecko nie będzie potrzebowało więcej niż kilka łyżeczek tego “płynnego złota” na jedno karmienie w pierwszych dniach. Regularne ssanie od początku pomoże stymulować Twój organizm do produkcji mleka następnego etapu w ciągu kilku dni.
- Mleko przejściowe: Następne w menu degustacji jest mleko przejściowe, które Twoje piersi podają pomiędzy siarą a mlekiem dojrzałym, zazwyczaj około trzeciego lub czwartego dnia. Przypomina ono mleko zmieszane z sokiem pomarańczowym – ale na szczęście o wiele lepiej smakuje Twojemu dziecku – i pojawia się, gdy Twoje mleko po raz pierwszy “napływa”. Zawiera niższe poziomy immunoglobulin i białka niż siara, ale ma więcej laktozy, tłuszczu i kalorii. Nie martw się, jeśli nie wydaje Ci się, że produkujesz dużo mleka – w 3. dniu brzuch dziecka jest wielkości orzecha włoskiego.
- Mleko dojrzałe: Pojawiające się między 10. dniem a dwoma tygodniami po porodzie, dojrzałe mleko jest rzadkie i białe, choć czasami lekko niebieskawe. Choć wygląda jak wodniste chude mleko, jest pełne tłuszczu i innych składników odżywczych, których potrzebują rosnące dzieci.
Przystawianie dziecka do piersi
Na początku może zająć kilka prób, aby dziecko znalazło się we właściwej pozycji – ale próbuj dalej.
Po pierwsze ważne jest, aby znać prawidłowe zatrzaśnięcie, ponieważ nieprawidłowe zatrzaśnięcie jest najczęstszą przyczyną dyskomfortu w piersiach. Usta dziecka powinny obejmować zarówno brodawkę, jak i otoczkę sutkową, tak aby usta, język i wargi dziecka masowały mleko wypływające z Twoich gruczołów mlecznych. Ssanie samej brodawki nie tylko sprawi, że dziecko będzie głodne, ponieważ gruczoły wydzielające mleko nie będą ściśnięte, ale również sprawi, że Twoje sutki będą obolałe i popękane. Oto jak sprawić, aby zatrzask zaczął działać:
Trzymaj dziecko przodem do piersi, tak aby przód jego ciała był zwrócony w Twoją stronę, brzuszkiem do brzuszka. Jej główka powinna być w jednej linii z resztą ciała, nie odwrócona, aby ułatwić połykanie.
Połaskocz wargę dziecka brodawką, aby zachęcić je do szerokiego otwarcia ust, tak jak w przypadku ziewania. Jeśli dziecko nie otwiera się, spróbuj wycisnąć trochę siary, a później mleka, na jego wargi.
Jeśli dziecko odwraca się, delikatnie pogłaszcz policzek po stronie, która jest najbliżej Ciebie. Odruch odkorzenienia sprawi, że dziecko odwróci głowę w kierunku Twojej piersi.
Poprowadź dziecko do przodu w kierunku piersi, gdy jego usta są już szeroko otwarte. Nie pochylaj się i nie wpychaj piersi do ust dziecka – pozwól mu przejąć inicjatywę. Trzymaj pierś tak długo, aż dziecko będzie miało pewny chwyt i będzie dobrze ssać.
Będziesz wiedziała, że masz prawidłowy zatrzask, kiedy broda dziecka i czubek jego nosa będą dotykać Twojej piersi. Wargi dziecka będą raczej rozchylone na zewnątrz, jak rybie usta, niż wciśnięte do środka. Sprawdź, czy Twoje dziecko nie ssie swojej dolnej wargi lub języka – noworodki ssą wszystko – pociągając dolną wargę w dół podczas karmienia.
Obserwuj, czy dziecko ssie – to znaczy, czy odciąga siarę lub mleko z piersi, a nie tylko ssie lub dziąga brodawkę sutkową. Jeśli dziecko ssie, zobaczysz silny, stały wzorzec ssania-połykania-oddechu. Zauważysz również rytmiczne ruchy policzka, szczęki i ucha dziecka. Kiedy mleko zacznie napływać, nasłuchuj odgłosu połykania lub przełykania. Jeśli usłyszysz odgłosy klikania, będziesz wiedziała, że dziecko nie jest prawidłowo zatrzaśnięte.
Czy dziecko ma problemy z prawidłowym zatrzaśnięciem? Ostrożnie przerwij ssanie, delikatnie wkładając czysty palec w kącik ust dziecka lub naciskając na pierś w okolicy ust. Następnie zacznij od nowa łaskotanie warg i pozwól dziecku ponownie prawidłowo zatrzasnąć się, trzymając brodawkę i otoczkę w ustach.
Jak długo karmić piersią
Być może słyszałaś, że krótkie karmienia zapobiegają bolesności i pękaniu, ale zazwyczaj nie wynika to ze zbyt długiego karmienia, lecz z przyjmowania mniej idealnej pozycji. Dlatego zamiast ustalać limity czasowe dla każdego karmienia, pozwól swojemu ukochanemu nie spieszyć się przy piersi – i spodziewaj się, że początkowo karmienia będą długie.
Zazwyczaj sesje trwają od 20 do 30 minut. Ale pamiętaj, że jest to średnia. Twoje dziecko może potrzebować więcej lub mniej czasu i może potrzebować dłuższego karmienia na początku i podczas okresów wzrostu.
Opróżnij całkowicie jedną pierś. Idealnie byłoby, gdyby przynajmniej jedna pierś była dobrze odciągnięta przy każdym karmieniu. Jest to ważniejsze niż upewnienie się, że dziecko karmi z obu piersi, ponieważ tylne mleko – ostatnie dojrzałe mleko, którym karmi się dziecko – jest bogatsze w tłuszcze i kalorie. Nie odciągajcie więc pokarmu samowolnie. Zamiast tego poczekaj, aż dziecko wyda się gotowe do odstawienia piersi pierwszej, a następnie zaproponuj, ale nie zmuszaj, pierś drugą. Jeśli dziecko wypije jedną pierś i nie będzie chciało więcej, zacznij od drugiej piersi przy następnym karmieniu.
Poczekaj, aż dziecko zasygnalizuje, że skończyło. Zakończ karmienie, czekając, aż dziecko puści brodawkę. Jeśli dziecko tego nie zrobi, będziesz wiedziała, że należy zakończyć karmienie, kiedy wzorzec ssania-połykania zwolni do około czterech ssań na jedno połknięcie. Często dziecko zasypia pod koniec pierwszej piersi i albo budzi się, aby ssać drugą, albo przesypia do następnego karmienia. Ponownie odłącz dziecko od piersi naciskając na pierś w pobliżu ust dziecka lub ostrożnie wkładając czysty palec w kącik ust dziecka.
Jak często karmić piersią
Karmienie dzieci, kiedy są głodne (na żądanie), a nie według harmonogramu, jest ostatecznie najlepsze dla powodzenia karmienia piersią. Ale ponieważ dzieci zazwyczaj nie rodzą się głodne – ich apetyt zazwyczaj wzrasta około trzeciego dnia – istnieje prawdopodobieństwo, że na początku nie będzie zbyt dużego zapotrzebowania. Oznacza to, że na początku możesz być zmuszona do inicjowania – a nawet naciskania.
Noworodek powinien mieć co najmniej 8-12 karmień w ciągu 24 godzin, nawet jeśli zapotrzebowanie nie jest jeszcze tak duże, przez pierwsze kilka tygodni. Licząc od początku każdej sesji karmienia, prawdopodobnie będziesz karmić co dwie do trzech godzin, w dzień i w nocy.
Wzorce karmienia różnią się jednak znacznie w zależności od dziecka, więc może się okazać, że będziesz musiała karmić nieco częściej lub rzadziej. Jeśli masz bardziej głodne lub niecierpliwe niemowlę, przerwy między karmieniami mogą wynosić niewiele ponad godzinę; dziecko, które łatwiej się zaspokaja, może być w stanie karmić przez trzy i pół do czterech godzin. Jeśli masz wrażenie, że karmisz piersią bez przerwy, nie martw się, jest to przejściowe. W miarę jak zwiększa się zapas mleka i dziecko rośnie, przerwy między karmieniami będą coraz dłuższe.
Nie bądź zaniepokojona lub zaskoczona, jeśli Twoje koleżanki karmiące mieszanką lub suplementami twierdzą, że ich noworodki jedzą znacznie rzadziej. Mleko matki jest łatwiej trawione niż mieszanka dla niemowląt, dzięki czemu brzuszki dzieci karmionych piersią szybciej się opróżniają i szybciej odczuwają pragnienie.
Oznaki, że dziecko jest głodne
Dobrym sposobem na opanowanie właściwej równowagi w karmieniu piersią jest karmienie, gdy dziecko wydaje się głodne. Nie czekaj na łzy; do tego czasu Twój maluch może być niewygodnie głodny, zwłaszcza im dłużej płacze. Może i jest malutkie, ale daje znać o swoich potrzebach poprzez:
- Przytulanie się do twojej piersi
- Wściekłe ssanie małej rączki dziecka – lub Twojej koszuli, lub Twojego ramienia
- Otwieranie buzi
- Głaskanie, kiedy dziecko otwiera buzię i odwraca głowę na bok z otwartymi ustami w poszukiwaniu źródła pokarmu, często po tym, jak głaszcze się jego policzek
- Ssanie wargi lub języka, co może wyglądać, jakby wystawiało język
- Wydawanie dźwięków przypominających mlaskanie wargami.
- Jeśli dziecko płacze, jest to zazwyczaj krótkie, niskie zawodzenie, które wznosi się i opada.
Pozycje do karmienia piersią
W szpitalu prawdopodobnie nauczą Cię podstawowego trzymania dziecka w kołysce. Ale po kilku próbach i błędach możesz odkryć, że inna pozycja do karmienia piersią jest lepsza dla Ciebie i Twojego dziecka. Oto informacje o wszystkich podstawowych pozycjach karmienia piersią:
- Trzymanie w kołysce: Ułóż dziecko tak, aby jego główka spoczywała w zgięciu łokcia ręki po tej stronie, po której będziesz karmić piersią, a ta sama ręka podtrzymuje resztę ciała dziecka. Przytrzymaj pierś przeciwną ręką i ściśnij ją bardzo delikatnie, tak aby sutek był skierowany w stronę nosa dziecka.
- Trzymanie krzyżowe: Przytrzymaj główkę dziecka ręką, która jest przeciwna do piersi, z której będziesz je karmić. Na przykład, jeśli karmisz piersią z prawej piersi, trzymaj główkę dziecka lewą ręką. Wolną ręką obejmij pierś, tak jak w przypadku trzymania w kołysce.
- Trzymanie w pozycji piłki nożnej: Nóżki dziecka są schowane pod Twoim ramieniem po tej samej stronie, co pierś, z której karmisz. Przytrzymaj dziecko tą samą ręką na poduszce, aby je unieść, a drugą ręką obejmij pierś.
- Pozycja leżąca na boku: Dobra pozycja, jeśli karmisz piersią w środku nocy. Połóż się na boku z poduszką pod głową. Dziecko powinno być zwrócone twarzą do Ciebie, a jego główka powinna znajdować się w jednej linii z brodawką sutkową. W razie potrzeby użyj dłoni po tej stronie, na której nie leżysz, aby objąć pierś. Możesz również umieścić małą poduszkę za plecami dziecka, aby przytrzymać je blisko siebie.
- Pozycja leżąca (“biologiczna pielęgnacja”): W tej pozycji odchyl się wygodnie do tyłu, półleżąco, na kanapie lub łóżku z poduszkami podtrzymującymi górną część pleców, szyję i głowę. Połóż dziecko na sobie, brzuszkiem do brzuszka, leżące na twojej klatce piersiowej w prawie każdym kierunku, który jest wygodny, z policzkiem dziecka na twojej piersi. Ciężar Twojego maleństwa będzie podtrzymywany przez Twoje odchylone do tyłu ciało. W tej pozycji do karmienia chodzi o to, aby wykorzystać grawitację i pozwolić dziecku w naturalny sposób szukać Twojego sutka, ale możesz też trzymać pierś i kierować ją w stronę dziecka, aby zachęcić je do zatrzaśnięcia. Jest to świetna pozycja do karmienia piersią dla noworodków, dzieci, które często plują oraz niemowląt, które mają gazy lub bardzo wrażliwe żołądki. Pozostawia również wolne ręce, abyś mogła przytulać i pieścić swojego małego milusińskiego.
Jak sprawdzić, czy dziecko dostaje wystarczająco dużo mleka?
Wiele świeżo upieczonych mam martwi się w pewnym momencie, że dziecko nie je wystarczająco dużo. Twoje piersi nie są przecież skalibrowane na zewnątrz, więc nie wiesz, ile mleka produkujesz, a ile spożywa dziecko. Jeśli jesteś zaniepokojona, kilka wskaźników może pomóc Ci sprawdzić, czy Twoje dziecko najada się do syta:
- Usposobienie: Jeśli Twoje maleństwo wydaje się szczęśliwe i zadowolone po większości karmień, to są szanse, że jest zadowolonym klientem i dostaje wystarczającą ilość mleka. Jeśli płacze i marudzi lub gorączkowo ssie palce po pełnym karmieniu, może być nadal głodne (choć mogą to być również oznaki gazów lub kolki niemowlęcej).
- Brudne pieluszki: Dokładnie policz. Po trzech lub czterech dniach Twój noworodek powinien wypróżnić się co najmniej sześć, a nawet 12 razy w ciągu 24 godzin, z moczem przejrzystym do bardzo bladożółtego i co najmniej trzema lub czterema miękkimi, żółtymi wypróżnieniami na początku. Przez pierwsze kilka tygodni dobrze jest zapisywać częstotliwość karmienia piersią i ilość wypróżnień, które możesz zabrać ze sobą do gabinetu pediatry podczas każdej wizyty.
- Waga: Niemowlęta powinny stabilnie przybierać na wadze co tydzień od drugiego tygodnia; 4 do 7 uncji na tydzień jest typowe dla noworodków, chociaż przyrost wagi różni się w zależności od wieku i innych czynników. Twój pediatra da Ci znać, czy wzrost dziecka jest prawidłowy.
Porady dotyczące karmienia piersią
Masz obawy przed rozpoczęciem karmienia piersią? Poniższe wskazówki pomogą Ci nabrać pewności siebie i sprawią, że Ty i Twoje dziecko będziecie czerpać z tego doświadczenia jak najwięcej korzyści:
W szpitalu
Zacznij jak najwcześniej. Dzieci rodzą się gotowe do karmienia piersią i wykazują szczególną chęć do ssania w ciągu pierwszych dwóch godzin po urodzeniu; odruch ssania jest najsilniejszy około 30-60 minut po urodzeniu. Zaplanuj więc karmienie piersią tak szybko, jak to możliwe, zakładając, że Ty i Twój noworodek jesteście na to gotowi. Ale nie stresuj się, jeśli nie będzie to możliwe od razu – po prostu zacznij karmić tak szybko, jak tylko będzie to możliwe.
Pracuj w systemie. Szpitalne żłobki to ruchliwe miejsca, więc nie jest zaskakujące, że personel może szybko uspokoić niespokojne dziecko butelką. Jednak karmienie piersią od samego początku pomaga stymulować podaż pokarmu, a ponadto dziecko nie przyzwyczaja się do łatwiejszego podawania pokarmu ze sztucznego sutka w porównaniu z trudniejszą w obsłudze piersią. Dlatego przejmij inicjatywę, jeśli chodzi o karmienie dziecka piersią, jeśli zdecydujesz się na wyłączne karmienie od początku. Wyjaśnij swoje preferencje personelowi.
Porozmawiaj z konsultantem laktacyjnym. Zanim opuścisz szpital lub porodówkę, być może uda Ci się umówić na wizytę z jednym z nich lub wziąć udział w zajęciach, aby profesjonalista mógł obserwować, jak karmisz dziecko, upewnić się, że jesteś na właściwej drodze i sprawdzić, czy Twoje dziecko otrzymuje wystarczającą ilość mleka. Jeśli nie spotkasz się z konsultantką, nie krępuj się poprosić o nią; może ona również zaoferować wskazówki dotyczące pielęgnacji piersi i odciągania mleka, wraz z literaturą do zabrania do domu – więc nie bój się zadawać wielu pytań.
Po powrocie do domu
Szukaj ciszy i spokoju. Dopóki karmienie piersią nie stanie się drugą ręką, będziesz musiała się skupić podczas karmienia. Dlatego zamieszkaj w miejscu, w którym jest niewiele czynników rozpraszających i niski poziom hałasu. Kiedy karmienie piersią stanie się bardziej komfortowe, możesz trzymać w pobliżu czasopismo, telefon lub tablet, aby nie przeszkadzały Ci w karmieniu. Nie zapomnij tylko odłożyć go od czasu do czasu, aby wejść w interakcję ze swoim małym karmicielem – jest to dobre dla Was obojga. Staraj się również unikać oglądania telewizji lub rozmawiania przez telefon w ciągu pierwszych kilku tygodni, dopóki nie nabierzesz wprawy.
Rozsiądź się wygodnie. Usiądź w pozycji wygodnej dla Ciebie i dziecka: na kanapie, w fotelu, na pufie lub w łóżku, w pozycji podpartej lub leżącej. Jeśli siedzisz, poduszka na kolanach pomoże Ci podnieść dziecko na wygodną wysokość i zapobiegnie naciskowi dziecka na miejsce nacięcia, jeśli miałaś cesarskie cięcie. Podeprzyj również swoje ramiona, ponieważ próby samodzielnego podtrzymywania dziecka mogą powodować skurcze i bóle ramion.
Ugasić pragnienie. Miej przy sobie chłodny napój – mleko, sok lub wodę – aby uzupełnić płyny podczas karmienia; unikaj tylko gorących napojów w przypadku rozlania. A jeśli minęło trochę czasu od ostatniego posiłku – przekąskę.
Ćwicz, ćwicz, ćwicz. Twoje zapasy są dostosowane do potrzeb dziecka w tych kilku pierwszych dniach życia, a potrzeby te są minimalne i zazwyczaj łatwo je zaspokoić siarą. Potraktuj te wczesne karmienia jako “suchą próbę” – szansę na udoskonalenie swojej techniki, podczas gdy zapas mleka będzie się zwiększał. Kontynuuj próby również wtedy, gdy mleko się pojawi.
Zmieniaj strony. Zaczynaj każde karmienie od tej piersi, z której dziecko nie ssało ostatnio wcale lub która nie opróżniła się całkowicie. Dla przypomnienia, możesz włożyć wkładkę laktacyjną lub chusteczkę do miseczki biustonosza po tej stronie, po której nie karmiłaś ostatnio, co również ochroni Cię przed wyciekiem mleka z piersi, którą dziecko wypuściło w oczekiwaniu.
Nie przerywaj. Może Cię kusić, aby wydłużyć czas między karmieniami, ale spróbuj się temu oprzeć: Na produkcję mleka wpływa częstotliwość, intensywność i czas trwania ssania, zwłaszcza w pierwszych kilku tygodniach. Ograniczanie częstych potrzeb, skracanie sesji lub pozwalanie dziecku na zbyt długi sen między karmieniami, zwłaszcza w ciągu dnia, może szybko zniweczyć podaż mleka.
Łagodzenie spierzchniętej skóry. Odrobina organicznej oliwy z oliwek lub oleju kokosowego może pomóc w walce z popękanymi lub spierzchniętymi brodawkami sutkowymi – i zapewnić Ci komfort karmienia piersią. Osłona na sutki może również pomóc w walce z bólem.